KABOTAJ
Kara sularında ve iç sularda yolcu ve yük taşımacılığı hakkı olarak açıklanabilecek Fransızca kökenli bu kavram, 1 Temmuz 1926 yılında yayınlanan kanuna da adını vermiştir. Bu tarihten önce taşımacılık sadece ülkemiz vatandaşlarına verilen bir hak değildi. Yabancı ülke vatandaşları da ülkemizde yolcu ve yük taşımacılığı yapabilmekteydi. Atatürk'ün öngörüsü sayesinde daha o tarihlerde yük ve yolcu taşımacılığı sadece Türk vatandaşları tarafından yerine getirilebilecek bir faaliyet alanı olarak belirlendi.
Günümüze geldiğimizde uluslararası ticarette Türk denizciliği belli bir yere geldi. Ciddi kazançlar elde edilmeye başlandı. Büyük armatörlerimiz oldu ama benim asıl dikkat çekmek istediğim husus kendi kara sularımızda ve iç sulardaki yolcu taşımacılığı sektörü.
Bilindiği üzere ülkemizin üç tarafı denizlerle çevrili. Birçok göl ve Marmara Denizi gibi bir iç denizimiz var ama bu denizlerde ve iç sularda yolcu hatta yük taşımacılığı çok zayıf ve bazı yerlerde hiç yok.
Adana'dan, hatta Mersin'den Antalya'ya mutad deniz vasıtası ile gitmeniz mümkün değil. Oysa iki komşu il. Genel ulaşım şekli otobüs ile Konya'ya gidip oradan Antalya'ya gitmek.Adana Karataş Liman'ından Antalya'ya, Antalya'dan İzmir'e, İzmir'den İstanbul'a, İstanbul'dan Trabzon'a neden deniz taşıt araçlarıyla düzenli seferler yok. Neden Sakarya'dan, Zonguldak'tan İstanbul'a karşılıklı deniz ulaşım araçları yok. İl ile ilçeler arasında her gün yoğun yolcu hareketliliğinin olduğu Karadeniz'in illeri ile ilçeleri arasında, illerin kendi arasında düzenli toplu deniz taşıtı seferleri yok. Neden Rize'den Trabzon'a küçük bir toplu deniz ulaşım aracı ile gitmeyelim? Neden Trabzon'dan Vakfıkebir'e motor ile gitmeyelim? Neden Ayvalık'tan İzmir'e saat başı bir motor kalkmasın? Ben bunun nedenini hala çözebilmiş değilim.
Kendimce yorumlar yapıyorum. Bu sorun bugünün değil Kabotaj Kanununun kabulü olan 1926'dan beri yaklaşık 100 yılımızın sorunu. Karayolu yük ve yolcu taşımacılığı sektörünün canlı tutulması adına buna çok sıcak bakılmadığını,teşvik edilmediğini düşünüyorum ama kaybeden, insanımız ve ülkemiz oluyor.
Daha önce havayolu ulaşımı çok pahalı ve lüks bir ulaşımdı ama yapılan teşviklerle artık birçok insanımız uçakla seyahat edebilmekte. Karayolu taşımacılığı bundan çok etkilenmedi. Aynı şekilde deniz yolu ulaşımının da teşvik edilmesi halinde insanımız daha rahat ve daha ucuz seyahat etme imkanına kavuşur ve bundan karayolu taşımacılığı da çok etkilenmez diye düşünüyorum. Karayolu taşımacılığı etkilenecek olsa bile sırf bu nedenle deniz taşımacılığını öncelememek, ülkemiz ekonomisi ve insanların rahat ve ucuz seyahati açısından doğru olmaz.
Üniversite yıllarında İstanbul'dan Trabzon'a karşılıklı gemi seferleri vardı. Ne kadar konforlu ve ucuzdu. Zaman olarak iki günü buluyordu ama zaman kaygısı olmayanlar için güzel bir imkandı. Özel bir araştırma yapmadım ama her akşam tahminimce en az 20 otobüs Trabzon'dan İstanbul'a kalkmaktadır. Dolayısıyla en az bir feribot yolcusu her akşam bulunmaktadır. Bu yolcuların 20 otobüs yerine bir feribotla İstanbul'a gitmeleri hem güvenli ve konforlu hem de çok daha ekonomiktir. Aynı durum tüm deniz kentlerimiz için geçerlidir. Ordu'dan Ünye'ye, Çarşamba'dan Samsun'a neden saat başı kalkacak motor ile seyahat mümkün olmasın?
Van'da görev yaparken trenin Tatvan'dan feribot ile Van'a geldiğini ve Van'da feribottan inerek tekrar raylara girdiğini bizzat görmüştüm. Olması gereken, mümkün olduğunca kara sularımızı ve iç sularımızı kullanmak bence. Daha güvenli, daha konforlu ve çok daha ekonomik.
Kabotaj Bayramı nedeniyle bu hususları siz değerli dostların değerlendirmesine sunar, yapılacak düzenlemelerle birlikte 1 Temmuz'un tam bir bayram havasında kutlanmasını temenni ederim. Sağlıcakla kalın...
Çok doğru bir tespit yaptınız. Marmara denizindeki ve boğazlar haricinde denizlerde yolcu taşımacılığımız yok gibi. Oysa üç tarafımız deniz. Feribotla birlikte, hız yapabilen deniz otobüsü ve deniz taksilerle sahil boyunca ring yapan seferler olsa tercih edilir düşünüyorum
Kalemine,yüreğine sağlık canım.Güncel bir konuya bu kadar güzel ve anlamlı değinmiş olman,düşüncelerini sade ve özgün bir dille yazıya aktarman harikulade.Denizlerle çevrili bir ülkede yaşıyor olmak bir şükür sebebi elbette ama denizlerden gerektiği gibi yararlanabilmek de gerekli.Değindiğin konuların dikkate alınmasını dilerken,1 Temmuz Kabotaj ve Denizcilik Bayramı’nı kutlarım.Sevgiler…
Çok güzel bir yazı. Tebrik ediyorum.Tespitlerinize aynen katılıyorum. Teşekkür ederim.
İstanbul, Marmara bölgesinde deniz otobüsleri ile bir başlangıç var.. umarım diğer sahil kentlerine de yayılır...eski bir denizci olarak dilek ve temennilerinize en içten dileklerimle katılıyorum. Kaleminize sağlık.
Başkanım emeğinize sağlık çok güzel bir yazı, 3 tarafı denizlerle çevrili yarımada Türkiye, ama ne denizcilik ile ilgili nede kabotaj bayramı ile ilgili çok şey bilmiyoruz, umarım Türk milletine faydalı olur yazınız.
Denizcilik sektörü genellikle devletin teşvik etmesiyle ayakta durabilecek maliyetli bir sektör .Bu sektörün en canlı olduğu yer nüfusu ve boğazı itibariyle İstanbul ,bu şehirde deniz taşımacılığının kaymağını devlet ve etrafındaki bir kısım ayrıcalıklı şirketler yemekte dolayısıyla kaymağı yiyen gerektiğinde ayranda yemeli bu bahsettiğiniz diğer bölgelerde çok rantabl olmasa da elini taşın altına koymalı veya koydurulmalı .
Başta "Mavi Vatan" vb..fikir ve projeler önemine değinen, denizcilik üzerine ülkemizdeki somut problemlere yer veren akıcı bir yazı olmuş Başkanım. yüreğimize sağlık..
Değerli başkanım! Önceki yazılarınızda olduğu gibi Kabotaj Bayramı konusu da farklı bir yazı, farklı bir bakış açısı olmuş. Yazı için milletimiz adına teşekkür ederim. Dile getirdiğiniz bakış açısı dilerim ki son yaşanan gelişmelerden sonra bir gereksinim olur ve doğu ekspresi gibi deniz taşımacılığı olarak düzenli birseyahat düzenlemesi olur. Bunun için öngörü, dilek talep olusturulabilir. Saygılarımla
Çok akıcı ve düşündürücü gerçekler, emeğinize sağlık… tebrik ediyorum
Öncelikle önemli bir konuyu gündeme getirdiğiniz için teşekkür ediyorum başkanım. Biliyorsunuz skiden vardı İstanbul'da Rize gemi seferleri türküler dahi yazılmıştı o zaman rahmetli Erkan abi Bu sene memlekete vapur ile yollandım... Ve niceleri, Ben yıllar önce araştırmıştım maliyetten dolayı yapılamadığını söylediler Bir de akdeniz'den Karadeniz'in Deniz durumundan dolayı.. şimdi hiç olmaz benzinin litresi 30 lira olmuş mazotun litresi 30 liraya yaklaşmış bizim ülkemizin üç buçuk tarafı deniz, ama diğer ülkelerine göre denizden faydalanan en geri ülkeyiz, her şey gibi ondan da geliyoruz saygılarımı sunuyorum
Elinize sağlık Başkanım.
Başkanım ne güzel özetlemişsiniz ama ülkemizde Vatandaşlarımız o sizin dediğiniz güvenli konforlu ve keyifli yolculuklardan veya başka bir hizmet sektöründen faydalanma konusunda birilerinin kazancı azalmasın diye hep mahrum bırakılan kesim olmuş halbuki limanlar var tünel açıp yol yapma işi yok heryerimiz deniz yolu altyapı hazır masraf yok. Ama olurmu olmaz kara taşımacılığı ayağa kalkar yok şunu kaybederiz vs vs Saygılar Başkanım.
Slm çok güzel bir fikir aynı zamanda ülkemiz için büyük bir kazanç kapısı var olan denizlerimizi çok güzel bir şekilde kullanabiliriz keyifli seyahatler olurdu turizmi canlandırıcı bir konu iyi düşünmüşsun daha hızlı gemiler yapılabilir bence çok büyük bir proje tebrik ederim
Fatik bey, öncelikli olarak mükemmel bir tespit yaparak önemli bir konuya temas ettiniz. Yol problemi olmayan bir taşımacılık. Konu dışında ama buna demir yolu yük ve yolcu taşımacılığını da ilave edebiliriz. Bunlar yaygınlaşsa yolcular konforlu ve daha ucuz seyahat eder, aynı şekilde yük de çok ucuz taşınır taşınır. Bizler de nakliyeden kaynaklanan pahalı ürün almaktan kurtuluruz. Böylesi imkanlara sahip olup da bunu lehine çevirmeyen bir ülke daha var mı. Acaba birileri istemiyor mu..sanırım. öyle. İnanıyorum bir yetkilimiz çıkıp eksik olan bu tarafı neşter vuracaktır. Yeterli biz bilinçli olalım ve olayı gündeme taşıyalım.
Maşallah başkanım çok güzel bir yazı olmuş kaleminize, emeğinize sağlık ????
Güzeldir yazı olmuş devamını dilerim iti günler
Kesinlikle her yönüyle doğru tespitler gozlemler.....Her yıl adı kulağımıza sufle edilen bı bayram .Anlamını ,amacını yeterince kesfedemedigimiz yetim bir BAYRAM. Adi VAR kendisi YOK. Vesselam..
Yazılarınızı beğeniyle ve zevkle okuyorum başkanım.başarılarılarınızın devamını diliyorum
Muhteşem bir tespit. Hep düşünmüştüm neden yapılmıyor diye. Umarım yakın zamanda değerlendirilir ve deniz taşımacılığı başlatılır. Ben mesela çok isterdim Sürmene' den, Of'a ya da Rize'ye, Giresun'a vs illere deniz otobüsüyle gitmeyi. Biz birey olarak bir şeyler yapmamız mümkünse zevkle yaparım ve çoğunluk sağlarım. Bu dileğimizi hangi merciye iletmeniz gerekiyor. Saygılarımla
Fatih bey, ülkemizde uzun ve kısa mesafeli deniz ulaşımı sorunları ile ilgili çok yerinde açıklamalarda bulunmuşsunuz teşekkürler bu açıklamalarınızla ilgili yerel basın yayın vb.kuruluşlarla kamu oyu oluşturulsa bircok insanımız uzun vadede deniz ulaşımı nimetlerinden faydalanabilir.????
Dusuncelerinize katiliyorum'harlka yazi'bende bunu yillardir dusunupsozle diyordum ama yazi hale getirmedim' bunun yaninda akan giden akarsularimiz susuz toraklarimizi sulamasi gerekir buda proje gerektirir'suakar Turk bakar olmayalim
Eline emeğine sağlık güzel kardeşim.
Çok önemli bir konuya değinmişsiniz. Bundan 20 sene öncesine kadar Trabzon -İstanbul arasında Ankara Feribotu vardı. Şimdi nostaljik ve tarih oldu. Bugün Bandırma-İstanbul var mı bilmiyorum .1982 de (40 yıl öncesi) hoş bir seyahatim olmuştu.1976 da Trabzon-Hopa arasında gitmiş , dönmüştük. Şimdi birçoğu tarih, nostaljik oldu. Tekrar, tahsis ve ihya edilmesi çok isabetli ve hoş olur. Halil Aksoy-Ankara
Emeğinize sağlık.Denizcilik ve Kabotaj bayramımızı tebrik ederim.
İsmail 30.06.2022
3 tarafımız denizlerle çevrili olduğu halde, denizle o kadar alakasız kalmışızki Kabotaj bayramı bile çoğumuzun bilmediği bir kavram. Hatırlattığınız için teşekkür ederim reisim. İnşallah bu yazınız bir başlangıcın temelini atar.